Tác giả: Thạch Lam

Thể loại: Truyện Ngắn

Giới thiệu:

Tình Xưa
Ngày theo học trường tỉnh Thái Bình, tôi ở nhà trọ ông Cả Vinh, một nơi quen biết của thầy mẹ tôi. Ông Cả cũng có người con trạc tuổi chúng tôi đi học, bởi vậy ông cho học trò đến ở, lấy cớ để anh Hòe, con ông, được vui anh vui em. Thực ra, ông bà Cả muốn chứa trọ để kiếm lời. Nhà ông nghèo lại đông con, vả số tiền tháng của ba chúng không đủ giúp cho bà Vinh một cái vốn nhỏ để buôn bán.
Ông Cả ở một lớp nhà lối cổ, một cái nhà ngói năm gian chạy dài mặt phố và một căn nhà lá rộng, đầy những hàng hoá của bà Cả, rồi đến nhà dưới và nhà bếp, đằng sau nhà có miếng đất trồng cây cối, ngăn với bãi cỏ hoang của tỉnh bằng một hàng rào râm bụt thấp. Ngay trước nhà gạch trông ra, có một cái sân vuông và hẹp, có bể nước lớn. Cái sân đó là gian sơn riêng của ông Cả: một cái núi non bộ trong cái bể con bằng xi măng và hai dãy chậu trồng đủ thứ lan. Cũng như nhiều người rỗi khác, ông Cả có cái ham mê công việc tỉ mỉ. Sớm chiều lúc nào tôi cũng thấy ông lom khom ở ngoài sân, cúi mình tỉa xén các chậu lan hay sửa sang non bộ. Thật là một việc trọng vọng nếu chậu lan có chúm một giò hoa. Phải nhìn vẻ sung sướng trên mặt ông lúc bấy giờ mới hiểu. Ông gọi chúng tôi ra xem bông hoa, với sự tự kiêu của một chủ nhân ông khéo léo, rồi hàng giờ ông ra đứng lặng ngắm chậu lan, dừng như để chờ bông hoa nở.
Sân gạch ngay chổ cửa sổ buồng học chúng tôi trông ra, và lúc ngẩng lên trên sách chúng tôi cũng thấy bóng ông. Sự chăm chút âu yếm và cẩn trọng của ông làm chúng tôi buồn cười. Nếu không có anh Hòe cùng ngồi đấy, chúng tôi đã định bàn tinh nghịch đùa ông một chuyến.
Bữa cơm họp đông đủ cả nhà: chúng tôi, Anh Hòe và ông Cả ngồi ăn cơm nhà trên, còn bà Cả với hai cô con gái và đứa em nhỏ ăn riêng dưới bếp. Hai mâm cơm khác nhau: bữa cơm chúng tôi ăn ngày nào cũng có thịt cá, còn bữa cơm ở dưới nhà chỉ toàn rau muống và đậu phụ. Không bao giờ chúng tôi thấy có món ăn khác, và có lúc chúng tôi thầm phàn nàn cho sự tham khổ của bà Cả và hai cô con gái. Vẻ xanh xao của Lan và Huệ không làm cho chúng tôi ngạc nhiên. Đó hai thiếu nữ lặng lẽ và kín tiếng, không lúc nào cười nói to.
Bởi vậy, khi hai cậu trạc tuổi chúng tôi, tôi cũng không để ý đến. Ở trong buồng học trong ra, thỉnh thoảng tôi thấy...