Tác giả: Nguyễn Ngọc Tư

Thể loại: Tùy Bút

Giới thiệu:

Gió Qua Cõi Tạm
Mình đi mười bảy hải lý chỉ để ngó cảnh này, bạn nghĩ vậy, khi đứng ngay gành Chướng, trước những ngôi nhà trống. Cửa khép như chơi, bạn có thể bước vào bất cứ căn nhà nào mà không bị mấy con chó lườm nguýt.
Cảm giác như hơi ấm người chưa bị gió biển thổi tan, bởi mấy sợi tóc vướng vào ống cuốn, mấy sợi mì tôm rớt mặt bếp chưa lên meo, và mùi cơm khét ám trên vách. Chừng như bữa cơm cuối gấp gáp, vì ai cũng có nhiều chuyện phải làm cho cuộc chạy gió cuối năm. Không tiếng trẻ cười, tiếng cạo cơm cháy, chỉ nghe gió quật vào những tấm bạt cũ nát trên mái nhà, ngọn sóng văng mình vào đá.
May quá có hai bé gái tuôn dốc về xóm cũ. Nói muốn thăm cây mít trồng hốc đất sau nhà, không biết nắng mấy rày có héo chưa. Sẵn lấy cái kiếng soi bữa trước còn quên lại, đem về cho má chải đầu. Lúc tụi nhỏ sập cửa rời đi, bạn để ý chẳng thấy chúng ngoái lại lần nào. Nhìn trẻ con bạn liên tưởng tới người già, chắc họ sang trời cũng nhẹ như không. Đâu như vua tiếc cung điện, tướng tiếc thành khó trút tàn hơi, dân xứ hòn nói đi là đi cái rột, như mỗi năm hai bận bỏ nhà lại mà đi. Như ngài bỏ kén, chim bỏ tổ theo bầy trú đông.
Bốn ngày sau khi gia đình cuối cùng trong xóm chuyển sang gành Nam sống, ngó cái xóm bỏ không, thấy câu đời là cõi tạm áp vào đây vừa khít. Có khi còn tạm hơn cả tạm.
Nửa năm nhón chân gành nọ, nửa năm xóm chuyển qua gành kia, cái gọi là nhà bám trên vách đá, cột đỡ sàn gầy tong teo. Nóc và vách phủ bạt cao su, rách tã chỉ sau một mùa gió, trơ ra mấy cọng cây ven vách. Gỗ tạp ghép sàn, mảnh nào đẹp cạy đem theo, mớ bỏ lại sau một mùa không bị bọn mối mọt mở tiệc thì sóng cũng dỡ đi. Cả xóm rặt một kiểu nhà, không có biệt thự để ai đó thấy mình nhỏ bé, không có nhà lầu lấp bóng nhà tranh.
Tiềm kiếm được, ngoài áo cơm dân xứ hòn còn dành một khoản làm nhà hai lượt mỗi năm. Hỏi sao ở đất liền cho sướng, một chị cười, trong đó đói quá mới chạy ra đây, chớ ai muốn sống ngay đầu sóng ngọn gió như vầy. Cả xóm không mở tiệm tạp hóa thì là tiệm nước. Căn nào cũng ngó ra biển, cửa mở như con mắt theo những người đàn ông đang nuôi cá trên bè, đang ngoài khơi làm bạn ghe, hay đã bị đất liền nuốt mất. Nhưng lý do cả xóm nhón chân mé biển chẳng lãng mạn tí nào, tụi này kiếm đồng ra đồng vô nhờ...